Şev stabilitesi bir vaka analizi

Abstract

Zemin mekaniğinin en önemli konuları arasında yer alan şev, yatay ya da mevcut arazi yüzeyi ile belirli bir açı yapan kitle olarak tanımlanmaktadır [1]. Yapılan mühendislik çalışmalarının amacı doğal ya da yapay olarak meydana gelen şevlerde stabilite sağlamaktır. Şevlerde stabilite bozuklukları can ve mal kayıplarına kadar neden olmaktadır. Yüksekliği ve eğimi az olan şevlerde bile oluşan stabilite sorunları kayaların homojen kütlelere sahip olmaması ve jeolojik faktörlerle açıklanmaktadır. Bu jeolojik etmenler, tabakalar, çatlaklar, fayların yatımı, fay ve çatlaklar arasında mevcut olabilecek yabancı maddelerin olması ve hidrolojik etkenlerdir. Hidrolojik etkileri yağan yağmur ve eriyen karların kayaların ve çatlakların kayma mukavemetlerini azalttığı nisan ve ekim aylarında fark etmek mümkündür. Elastik teoriye dayanan limit denge yöntemleriyle ( İsveç Dilim, Bishop, Janbu, Spencer vb.) gerek kendi ağırlıkları gerekse uygulanan yüklerin etkisi altındaki yapay veya doğal tüm şevlerin göçmeye karşı stabilite analizleri yapılmaktadır. Bu yöntemlerde kritik kayma yüzeyi kabul edilir ve kayma kütlesinin dengesi araştırılmaktadır. Kabul edilen kayma yüzeyinde direnen ve kaydıran kuvvetler arasındaki ilişkiden elde edilen güvenlik katsayısı şevin güvenlik katsayısıdır ve bu katsayı belirlenen emniyet katsayı ile kıyaslanmaktadır. Emniyet katsayısının 1'den küçük olması durumunda şev kaymış veya kayacaktır demektir. Şev stabilitesinin araştırılması sırasında gerek laboratuvar gerekse arazi çalışmaları ile gerekli önlemler alınarak can ve mal kaybı önlenmelidir.

The slope, which is one of the most important subjects of soil mechanics, is defined as the mass that makes a certain angle with the horizontal or existing land surface [1]. The purpose of engineering studies is to provide stability in natural or artificial slopes. Stability in slopes causes loss of life and property. Stability problems that occur even in slopes with little or no slope are explained by geological factors and the fact that rocks do not have homogeneous masses. These geological factors, layers, cracks, faults, faults and cracks may be present between the presence of foreign substances and hydrological factors. It is possible to notice the hydrological effects of rain and melting snow in April and October when rocks and cracks reduce the shear strength. Stability analysis is performed against all kinds of artificial or natural slopes under the effect of limit balance methods based on elastic theory (Swedish Slice, Bishop, Janbu, Spencer, etc.). In these methods, the critical sliding surface is considered and the balance of the shear mass is investigated. The safety coefficient obtained from the relation between the resistive and shifting forces on the accepted sliding surface is the safety coefficient of the slope and this coefficient is compared with the determined safety factor. If the safety factor is less than 1, the slope is slipped or slipped. During the investigation of slope stability, loss of life and property should be prevented by taking necessary precautions in both laboratory and field studies.