Problem çözmeye yönelik öz-yeterlik ölçeği geliştirilmesi ve değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada sekizinci sınıf öğrencilerinin problem çözmeye yönelik öz-yeterliklerini belirleyebilecek bir ölçeğin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, iki bölümden oluşmaktadır. Her iki bölüm de genel tarama modeline göre tasarlanmıştır. İlk bölüm, 422 sekizinci sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin faktör yapısını belirlemek amacıyla açımlayıcı faktör analizi, ortaya konan yapıyı sınamak amacıyla doğrulayıcı faktör analizi ve ölçek maddeleri için madde analizleri yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, iki faktörlü bir yapı elde edilmiştir. Güvenirlik analizleri sonucunda, ölçeğin tamamına ait Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0,913; olumlu ve olumsuz alt faktörleri için sırasıyla 0,888 ve 0,878 olarak hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, sekizinci sınıf seviyesindeki öğrencilerin problem çözmeye yönelik öz-yeterliklerini ölçmeye yarayan geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümü, 383 sekizinci sınıf öğrencisi ile yürütülmüştür. Veriler demografik bilgi formu ve ilk bölümde geliştirilen ölçek ile toplanmıştır. Sonuçta, sekizinci sınıf öğrencilerinin problem çözmeye yönelik öz-yeterliklerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin problem çözmeye yönelik öz-yeterliklerinin cinsiyet, anne eğitim durumu ve sınıf mevcuduna göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı; baba eğitim durumu, matematik başarı puanı, kurs/ders alma durumu, desteğe ihtiyaç duyma durumu, ek kaynağa ihtiyaç duyma durumu ve Liselere Geçiş Sistemi'nde yapabileceğini düşündüğü matematik doğru sayısına göre ise anlamlı bir şekilde farklılaştığı belirlenmiştir.

The present study aims to develop and evaluate a scale that could determine eighth-grade students' self-efficacy towards problem solving. The research consists of two parts. Both parts were designed according to the general scanning model. The first part was carried out with 422 eighth-grade students. While the exploratory factor analysis was performed to determine the factor structure, the confirmatory analysis was used to test the revealed structure. For the scale items, item analysis was applied. As a result of the exploratory factor analysis, a two-factor structure was obtained. For the reliability analysis, the Cronbach Alpha reliability coefficient for the whole scale was found to be 0.913; it was calculated as 0.888 and 0.878 for its positive and negative sub-factors, respectively. Thus, a valid and reliable scale was developed to measure the self-efficacy of eighth-grade students towards problem solving. The second part of the research was conducted with 383 eighth-grade students. The data were collected using the demographic information form and the scale developed in the first part. As a result, the eighth-grade students were found out to have high self-efficacy towards problem solving. Students' self-efficacy towards problem solving did not differ significantly according to gender, mothers' education level, and class size. On the contrary, their fathers' education level, mathematics achievement score, course/tutoring status, need for support, need for additional resources, and the number of correct answers they think they can achieve regarding mathematics test in the High School Transfer System have been indicated to differ significantly.