Fen başarısı farklı okullarda öğrencilerin fen bilimlerine yönelik tutumlarının sınıf düzeyi ve cinsiyet açısından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada farklı fen başarısına sahip ortaokulda öğrenim gören 5., 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin fen bilimlerine yönelik tutumlarının, sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenleri açısından değişimi incelenmiştir. Araştırma, 2019-2020 eğitim öğretim yılı birinci döneminde Kastamonu ili Merkez ilçesindeki fen başarı düzeyi düşük ve yüksek olan üç ortaokuldaki toplam 584 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada tarama modelleri altında incelenen kesitsel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın veri toplama aracı olarak "Fen Bilimlerine Yönelik Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Ölçekteki alt boyutların belirlenebilmesi için açımlayıcı faktör analizi uygulanmıştır ve dört alt boyut belirlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu bu dört alt boyutlu model için uygun fit indisleri elde edilmiştir. Verilerin analizi için ise MANOVA ve ANOVA uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; fen başarısı yüksek okullarda okuyan öğrencilerin sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenlerinin fen bilimlerine yönelik tutum puanları üzerine anlamlı bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Sonuçlar 5., 6. ve 7. sınıfta, kız öğrencilerin erkek akranlarına göre daha yüksek tutum puanı elde ettiğini göstermiştir. Ayrıca 8. sınıf öğrencilerinin hem 7. sınıf hem de 5. sınıf öğrencilerine göre daha olumlu tutuma sahip olduğu görülmüştür. Diğer taraftan; fen başarısı düşük okullarda okuyan öğrencilerin cinsiyet değişkeni açısından fen bilimlerine yönelik tutumlarında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Sınıf düzeyinin ise fen başarısı düşük okullarda okuyan öğrencilerin fen bilimlerine yönelik tutum puanları üzerine bir etkisi olduğu bulunmuştur. Analiz sonuçlarına göre fen başarısı düşük okullarda 6. sınıftaki öğrencilerin 8. sınıftaki öğrencilerden daha olumlu tutuma sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına dayanarak fen eğitimiyle ilgili öneriler yapılmıştır.

In this study, change of middle school students' attitudes towards science in terms of grade level and gender in schools with different science achievement levels was examined. This research was carried out in the first term of the 2019-2020 academic year with a total of 584 students in three middle schools having different achievement levels in the central district of Kastamonu province. An Attitude towards Science Scale was used to collect data. Exploratory factor analysis was performed to examine any subscale under this instrument and four subscales were found. Satisfactory fit indices were obtained for this four-factor model. MANOVA and ANOVA were applied for data analysis. According to the results, it was found that grade level and gender had significant effects on students' attitudes towards science scores in schools with high science achievement level. Furthermore, results showed that 5th, 6th and 7th grade female students obtained higher attitude scores than their male peers in schools with high science achievement level. In addition, 8th grade students had more positive attitudes than 7th and 5th grade students in these schools. On the other hand, no gender-based attitudes difference was found in schools with low science achievement level. However, grade level had a significant effect on students' attitudes towards science in these schools. More clearly, it was found that 6th grade students had more positive attitudes than 8th grade students in schools with low science achievement level. Recommendations were made based on study results.