Amaç: 21. yy’da, dünya çapında yaklaşık 40 milyondan fazla kişi yaşamını sınırlayan veya
kronik hastalıkları için palyatif ya da yaşam sonu bakıma ihtiyaç duymaktadır. Palyatif
bakım ve hospis merkezleri hastalara bütüncül yaklaşımın sergilendiği, hasta ve yakınlarına
yönelik biyopsikososyal yaklaşımın uygulandığı yerlerdir. Aile Hekimliği disiplininin
yaklaşımları da palyatif bakım için belirtilen kriterleri kapsamaktadır ve bu merkezlerde Aile
Hekimlerinin katkılarına ihtiyaç vardır. Bu çalışmada Aile Hekimliği uzmanlık
öğrencilerinin palyatif bakım ve hospis hakkındaki bilgi düzeyleri, eğitim durumları, yaşam
sonu bakıma ve tıbbi vasiyete olan yaklaşımlarının incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışma Mart/2019 ile Ekim/2019 arasında Türkiye genelindeki tüm Aile
Hekimliği Anabilim Dalı başasistanlarına ve hocalarına çevrimiçi bir bağlantı ile ulaştırılan
anket formu ile elde edilmiştir. Toplamda 364 Aile Hekimliği uzmanlık öğrencisi çalışmaya
katılmıştır. Katılımcılara iki kısımdan oluşan anket uygulanmıştır. İlk kısımda uzmanlık
öğrencilerinin sosyodemografik özellikleri ve palyatif bakım ve hospis konusundaki bilgileri
sorgulanmıştır. İkinci kısımda ise literatürden yararlanılarak hazırlanan palyatif bakım ve
hospise ilişkin görüş ifadelerini içeren likert tipte anket formu sorularını kapsamaktadır.
Bulgular: Uzmanlık öğrencilerinin 262’si (%72) kadın ve 102’si (%28) erkek idi. Yaş
ortalamaları ise 29,27±4,47’du. Meslekte çalışma süreleri ise ortalama 4,52±4,46 yıldı.
Katılımcıların yarıdan fazlası (%67,6) palyatif bakım ve hospis hakkında bilgi almadıklarını
belirttiler. Bilgi alan toplam 118 uzmanlık öğrencisinin 31’i (%26,27) sadece “çalıştığım
kurumda”, 19’u (%16,1) sadece “tıp eğitimi sırasında”, 6’sı (%5,08) sadece “kongre ve
seminerlerden”, 5’i (%4,24) sadece “kitap ve dergilerden”, 3’ü (%2,54) sadece “klinik
uygulamalar sırasında” bilgi aldıklarını ifade ettiler.
Sonuç: Aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinde palyatif bakım ve hospis hakkında bilgi
düzeyi yetersizlikleri mevcuttur. Bu yetersizliklerin giderilmesi için öncelikle asistan eğitim
programlarına, mevcut palyatif bakım ve hospis merkezlerinde eğiticilerin gözetiminde
rotasyonlar ile özel bir eğitim programı eklenmeli ve palyatif bakım ve hospise ilişkin
mesleki ve etik becerilerini geliştirebilecek çeşitli seminer, konferans, kurs ve araştırmalar
düzenlenmelidir.
Introduction: In the 21st century, more than 40 million people worldwide are in need of
palliative or end-of-life care for life-limiting or chronic illnesses. Palliative care and hospice
centers are places where a holistic approach to patients is demonstrated and a
biopsychosocial approach is applied to patients and their relatives. The approaches of the
Family Medicine discipline also include the specified criteria for palliative care and the
contributions of Family Medicine Physicians are needed in these centers. In this study, it
was aimed to examine the family medicine residency students’ knowledge about palliative
care and hospice, their educational status, and their approach to end-of-life care and medical
will.
Material and Method: This study, obtained through a questionnaire form delivered via an
online link to all of the Department of Family Medicine head assistants and faculties in
Turkey between 2019 March and 2019 October. A total of 364 Family Medicine residents
participated in the study. A questionnaire consisting of two parts was applied to the
participants. In the first part, the sociodemographic characteristics of the residents and their
knowledge on palliative care and hospice were questioned. The second part includes semistructured
likert type questions about palliative care and hospice.
Results: 262 (72%) of the residency students were female and 102 (28%) were male. Their
average age was 29.2 7± 4.47 years. The average duration of employment in this profession
was 4.52 ± 4.46 years. More than half of the participants (67.6%) stated that they did not
receive information about palliative care and hospice. Of the 118 residents who received
information, for 31 (26.27%) the source was only in the "institution where I worked", for 19
(16.1%) was only "undergraduate medical education", for 6 (5.08%) was only “congress”,
for 5 (4.24%) only "books and journals”, and 3 (2.54%) stated that they received information
only "during clinical applications”.
Conclusion: There is a lack of knowledge about palliative care and hospice among family
medicine resident students. In order to overcome these deficiencies, a special education
program should be added to the resident training programs, with rotations under the
supervision of the trainers in existing palliative care and hospice centers, and various
seminars, conferences, courses and researches that can develop professional and ethical
skills related to palliative care and hospice should be organized.
