Aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin palyatif bakım ve hospis'e ilişkin bilgi ve görüşleri: çok merkezli bir çalışma

Abstract

Amaç: 21. yy’da, dünya çapında yaklaşık 40 milyondan fazla kişi yaşamını sınırlayan veya kronik hastalıkları için palyatif ya da yaşam sonu bakıma ihtiyaç duymaktadır. Palyatif bakım ve hospis merkezleri hastalara bütüncül yaklaşımın sergilendiği, hasta ve yakınlarına yönelik biyopsikososyal yaklaşımın uygulandığı yerlerdir. Aile Hekimliği disiplininin yaklaşımları da palyatif bakım için belirtilen kriterleri kapsamaktadır ve bu merkezlerde Aile Hekimlerinin katkılarına ihtiyaç vardır. Bu çalışmada Aile Hekimliği uzmanlık öğrencilerinin palyatif bakım ve hospis hakkındaki bilgi düzeyleri, eğitim durumları, yaşam sonu bakıma ve tıbbi vasiyete olan yaklaşımlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma Mart/2019 ile Ekim/2019 arasında Türkiye genelindeki tüm Aile Hekimliği Anabilim Dalı başasistanlarına ve hocalarına çevrimiçi bir bağlantı ile ulaştırılan anket formu ile elde edilmiştir. Toplamda 364 Aile Hekimliği uzmanlık öğrencisi çalışmaya katılmıştır. Katılımcılara iki kısımdan oluşan anket uygulanmıştır. İlk kısımda uzmanlık öğrencilerinin sosyodemografik özellikleri ve palyatif bakım ve hospis konusundaki bilgileri sorgulanmıştır. İkinci kısımda ise literatürden yararlanılarak hazırlanan palyatif bakım ve hospise ilişkin görüş ifadelerini içeren likert tipte anket formu sorularını kapsamaktadır. Bulgular: Uzmanlık öğrencilerinin 262’si (%72) kadın ve 102’si (%28) erkek idi. Yaş ortalamaları ise 29,27±4,47’du. Meslekte çalışma süreleri ise ortalama 4,52±4,46 yıldı. Katılımcıların yarıdan fazlası (%67,6) palyatif bakım ve hospis hakkında bilgi almadıklarını belirttiler. Bilgi alan toplam 118 uzmanlık öğrencisinin 31’i (%26,27) sadece “çalıştığım kurumda”, 19’u (%16,1) sadece “tıp eğitimi sırasında”, 6’sı (%5,08) sadece “kongre ve seminerlerden”, 5’i (%4,24) sadece “kitap ve dergilerden”, 3’ü (%2,54) sadece “klinik uygulamalar sırasında” bilgi aldıklarını ifade ettiler. Sonuç: Aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinde palyatif bakım ve hospis hakkında bilgi düzeyi yetersizlikleri mevcuttur. Bu yetersizliklerin giderilmesi için öncelikle asistan eğitim programlarına, mevcut palyatif bakım ve hospis merkezlerinde eğiticilerin gözetiminde rotasyonlar ile özel bir eğitim programı eklenmeli ve palyatif bakım ve hospise ilişkin mesleki ve etik becerilerini geliştirebilecek çeşitli seminer, konferans, kurs ve araştırmalar düzenlenmelidir.

Introduction: In the 21st century, more than 40 million people worldwide are in need of palliative or end-of-life care for life-limiting or chronic illnesses. Palliative care and hospice centers are places where a holistic approach to patients is demonstrated and a biopsychosocial approach is applied to patients and their relatives. The approaches of the Family Medicine discipline also include the specified criteria for palliative care and the contributions of Family Medicine Physicians are needed in these centers. In this study, it was aimed to examine the family medicine residency students’ knowledge about palliative care and hospice, their educational status, and their approach to end-of-life care and medical will. Material and Method: This study, obtained through a questionnaire form delivered via an online link to all of the Department of Family Medicine head assistants and faculties in Turkey between 2019 March and 2019 October. A total of 364 Family Medicine residents participated in the study. A questionnaire consisting of two parts was applied to the participants. In the first part, the sociodemographic characteristics of the residents and their knowledge on palliative care and hospice were questioned. The second part includes semistructured likert type questions about palliative care and hospice. Results: 262 (72%) of the residency students were female and 102 (28%) were male. Their average age was 29.2 7± 4.47 years. The average duration of employment in this profession was 4.52 ± 4.46 years. More than half of the participants (67.6%) stated that they did not receive information about palliative care and hospice. Of the 118 residents who received information, for 31 (26.27%) the source was only in the "institution where I worked", for 19 (16.1%) was only "undergraduate medical education", for 6 (5.08%) was only “congress”, for 5 (4.24%) only "books and journals”, and 3 (2.54%) stated that they received information only "during clinical applications”. Conclusion: There is a lack of knowledge about palliative care and hospice among family medicine resident students. In order to overcome these deficiencies, a special education program should be added to the resident training programs, with rotations under the supervision of the trainers in existing palliative care and hospice centers, and various seminars, conferences, courses and researches that can develop professional and ethical skills related to palliative care and hospice should be organized.