30 cm
Stratejik açıdan dünyanın en Önemli bölgelerinden olan Kafkasya, coğrafik olarak batıda Azak Denizi'nin güneydoğusunu oluşturan Taman Yarımadası’ndan doğuda, Hazar Denizi'nin batısında bulunan Apseron Yarımadası’na; kuzeyde Don ve Kuma ırmakları ağzı bölgesinden güneyde Aras Irmağı’na ve Kars Platosuna kadar uzanan; kuzeyde "Büyük Kafkaslar" güneyde "Küçük Kafkaslar" dağlarıyla kaplı yaklaşık 440.000 km2'lik bir alandır. Don Nehri Kafkasya’nın kuzey sinirini, Aras Nehri ise güney sınırlarını oluşturmaktadır.
Kafkasya Doğu-Bati ve Kuzey-Güney eksenlerinde çok önemli bir geçiş noktasıdır. Kuzeyde Rusya’nın içlerinden başlayıp güneyde Anadolu, Ortadoğu ve Afrika 'ya yönelen eski ulaşım ve ticaret yollarının kesiştiği yerdedir. Doğuda in ve Orta Asya steplerinden başlayıp batıda Avrupa ve Akdeniz’e kadar uzanan tarihi "pek
Yolu" da Kafkasya üzerinden geçer.
Kafkasya, kendine Özgü coğrafik yapısıyla Asya, Avrupa ve Ortadoğu üzerinden Karadeniz, Akdeniz, Hazar Denizi, Basra Körfezi ve Hint Okyanusu gibi önemli denizlere giden yolların kavşağında enerji ve ulaştırma koridorlarının kesiştiği yüksek neme sahip bir coğrafyada yer almaktadır.
Kafkasya bölgesinin en önemli özelliği birçok farklı etnik grubu içerisinde barındırmasıdır. Dağlık yapısı etnik grupların belirli noktalarda yoğunlaşmasına sebep olmuştur. Kafkasya, içerisinde barındırdığı dil çeşitliliği ile de dünyanın ender bölgelerinden birisidir. Dini yap olarak da sahip olduğu çeşitlilik bölgeyi dünyanın diğer bölgelerinden ayırmaktadır.
Jeostratejik öneminden dolay bölge tarih boyunca Hunlar. Araplar, Bizans, Moğollar, Osmalı, Iran ve Rusya gibi yükselen büyük güçlerin sürekli ilgi alanında olmuştur. Büyük güçlerin tarih boyunca bölge üzerinde denetim ve nüfuz kurma mücadeleleri Kafkasya’yi etnik, kültürel ve politik anlamda derinden etkilemiş ve şekillendirmiştir.
Kafkasya bölgesi,
"Kuzey Kafkasya" ve "Güney Kafkasya" olmak üzere iki farklı bölgeye ayrılmaktadır.
Kuzey Kafkasya, Rusya Federasyonu'nun parçası olan Adıgey, Dagistan, Kabardino-Balkar, Karaçayevo-Çerkez, Kuzey Osetya, Ingusetya ve Ceçenistan gibi cumhuriyetlerden oluşmaktadır. Güney Kafkasya ise SSCB'nin dağılması ile bağımsızlıklarına kavuşmuş olan Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan devletlerinden oluşmaktadır.
SSCB'nin dağılması sonrasında Güney Kafkasya'da bağımsızlığına kavuşan devletler ve ortaya çıkan yeni dengeler; hem bölge devletlerinin hem de bölgede çıkarları olan devletlerin dış politika davranışlarına önemli etkide bulunmaktadır.
Günümüzde Kafkasya, sahip olduğu zengin kaynakları, jeopolitik konumu, jeostratejik önemi ve ok etnikli ve çok kültürlü yapısı, bağımsızlık mücadeleleri, etnik çatışmalar ve Ortadoğu' dan sonra dünyanın en zengin enerji kaynaklarının bulunduğu Hazar Denizi havzasına yakinliği sebebiyle ile öncelikli bir bölgedir.
Jeopolitik, jeoekonomik ve jeostratejik öneminden dolayı tarih boyunca büyük güçlerin nüfuz mücadelesinin alanı olması Kafkasya bölgesi küresel güvenlik açısından öncelikli bir konuma sokmaktadır.
"Yeni İpek Yolu Projesi". "Bakü-Tiflis-Ceyhan" (BTC) Petrol Boru Hattı, "Bakü- Tiflis-Erzurum " (BTE) Doğal Gaz Boru Hattı "Bakü-Tiflis- Kars" (BTK) demiryolu hattı, "TRACECA" (Avrupa-Kafkasya-Asya Ulaşım Koridoru), "INOGATE" (Avrupa'ya Devletlerarası: Petrol ve Gaz Taşımacılığı) ve "Kuzey- Güney Uluslararası Ulaşım Koridoru" gibi önemli projeler Kafkasya bölgesinin Önemini arttıran etkenlerdir. Kafkasya’nın coğrafik olarak Ortadoğu, Afganistan, Irak ve Iran gibi sıcak bölgelere olan yakinliği stratejik Önemini daha da arttırmaktadır. SSCB'nin dağılmasa sonrasında Kafkasya'da jeopolitik bir güç boşluğu ortaya çıkmıştır. Bu güç boşluğunu doldurmak için bölgesel ve küresel güçlerin benzer veya farklı araçlarla bölge üzerinde etkinlik kurma çabaları dikkat çekmektedir.
Türkiye, karşılıklı saygı ve içişlerine karışmamama ilkesinden hareketle, Kafkasya ülkeleri ile ilişkilerini çeşitlendirmeyi ve geliştirmeyi hedeflemektedir. Böylece ikili ve çok taraflı işbirliğini yaygınlaştırarak bölgede barış, güvenlik ve istikrarın tesisine katkıda bulunmayı hedeflemektedir.
Türkiye'nin Kafkasya'ya yaklaşımı, bölge ülkelerinin katılımıyla kapsamlı işbirliğinin kurulması çerçevesinde, söz konusu ülkelerin bağımsızlıklarını pekiştirilmesi, toprak bütünlüklerinin korunması ve ekonomik potansiyellerinin hayata geçirilmesine nem atfetmektedir. Türkiye, ayrıca bölge ülkelerinin Avrupa-Atlantik Örgütleriyle bütünlemelerini aktif biçimde desteklemektedir.
Türkiye Cumhuriyeti, kurulusundan bu yana akılcı, gerçekçi ve hiçbir ayrım gözetmeksizin Kafkasya ülkeleri ile kalıcı barış ve istikranı sağlamak için dostane ilişkilerini her zaman sürdürmüştür. Kafkasya'daki çözümlenememiş Yukarı Karabağ, Güney Osetya ve Abhazya ihtilafları, hem bu bölgenin hem de Avrasya’nın güvenliği açısından önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Türkiye, Kafkasya ülkelerindeki tüm ihtilafların barışça yollardan çözümünün bu ülkelerdeki siyasi istikrara ve ekonomik refaha katkıda bulunacağına, ayrıca ikili ve bölgesel işbirliği için yen ufuklar açacağına inanmaktadır.
