dc.description |
Türkiye Cumhuriyeti'nin tarihiyle ilgili yapılan araştırmalarda en büyük yeri kuşkusuz Cumhuriyet Halk Partisi almaktadır. Cumhuriyet Halk Partisi'nin yapısı, niteliği ve ideolojisinin oluşum sürecini incelemek, aynı zamanda Türkiye'nin siyasi, sosyal ve kültürel geçmişine de açıklık kazandırmak anlamını taşımaktadır. Ulusal nitelikli bir devletin oluşum sürecini belirlemede önemli rol oynayan bu partinin üzerinde durulması büyük ölçüde kaçınılmazdır. Tarihimizde böylesine önemli bir yer tutan bu partinin üzerinde bugüne kadar pek çok önemli çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalarda Cumhuriyet Halk Partisi, gerek ideolojik gerekse örgütsel gelişimi incelenmiştir. Ancak CHP'nin parti kimliğinin oluşumu açısından oldukça önemli olan 1927'deki Büyük Kongre tutanaklarının Türkçeye çevrilmemiş olması bu alanda çalışanlar için önemli bir zorluk oluşturmaktadır. Bunun yanı sıra Türk basınındaki yankıları da bütünüyle incelenmemiştir. Çalışma bu konulardaki açığı kapatma ve araştırmacılara yardımcı olma amacını taşımaktadır. Özellikle iktidarda olduğu yıllar içinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin örgütsel, ideolojik ve kadro yapısında değişimler yaşamıştır. Partinin ilk oluşum süreci ise 1919-1927 yılları arasında gerçekleşmiştir. Sivas Kongresi'yle başlayan örgütlenme süreci partinin resmen kuruluşuyla sonuçlanmıştır. Bu açıdan oldukça önemli olan bu dönemde parti içindeki değişimlerin en önemli nedeni olarak karşımıza ülkemizde yaşanan gelişmeler çıkmaktadır. Parti kimliğinin önemli ölçüde bu dönemde oluşturulduğu söylenebilir. 1927'deki Büyük Kongre ise, Sivas Kongresi dışındaki ilk kongresi olması bakımından oldukça önemlidir. Cumhuriyet Halk Partisi üzerine yapılan çalışmalarda en büyük eksiklik, partinin TBMM grup tutanaklarının bulunmamasıdır. Bilgi Üniversitesi, 1923-1924 yıllarını kapsayan grup tutanaklarını yayınlamakla bu konudaki açığı biraz olsun gidermiştir. Ancak bu dönem dışındakilerin ne olduğu sorusu hala yanıt aramaktadır. Partinin kongre tutanakları ve yayınları konusunda ise herhangi bir sıkıntı yaşanmamaktadır. Bu dönemde çıkan gazetelere de ulaşma konusunda da herhangi bir zorluk söz konusu değildir. |
|