Aile hekimliği asistanlarının yaşlılara karşı tutumları ve etkileyen faktörler

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı; Türkiye’de tam zamanlı aile hekimliği asistanlığı yapmakta olan hekimlerin yaşlılara yönelik tutumlarını araştırmak ve bu tutumlar ile ilişkili faktörleri tanımlamaktır. GEREÇ VE YÖNTEM: Tasarım tipi kesitsel olan araştırmanın evreni, çalışmanın yapıldığı Aralık 2020 tarihinde Türkiye’de tam zamanlı uzmanlık eğitimi almakta olan aile hekimliği asistanlarından oluşmaktadır. 387 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Online anket yöntemi kullanılan araştırmanın veri toplama formunda UCLA Yaşlı Tutum Değerlendirme Anketi, sosyodemografik bilgiler, hekimlik ve asistanlığa dair bilgiler, tıp fakültesinde ve uzmanlık sırasındaki geriatri eğitimine, yaşlı aile bireylerine ve yaşlı sağlığı ile ilgilenme durumuyla ilgili sorular yer almıştır. Çalışma onamı anket metninin önünde yer alan yazılı onam ile alındı. İstatistiksel değerlendirme IBM SPSS 20.0 (IBM Corp., Armonk, NY, USA) paket programı ile yapıldı. İki yönlü hipotezlerin testinde p<0,05 istatistiksel önemlilik için yeterli kabul edildi. BULGULAR: Çalışmamıza %72’si (n=278) kadın, %27,5’i (n=106) erkek, cinsiyetini belirtmek istemeyen %0,5 (n=2) olmak üzere toplam 386 tam zamanlı aile hekimliği asistanı katılmıştır. Katılımcıların %69,7’si (n=269) 20-29 yaş aralığında, %30,3’ü (n=117) 30 yaş ve üzerindeydi. Asistanların %68,9’u (n=266) üniversite hastanesinde, %31,1’i (n=120) eğitim ve araştırma hastanesinde çalışmaktadır. Toplam çalışma süresi ortalama 4,15±2,86 yıl, asistanlıkta geçen ortalama süre 22,6±11,2 aydır. Ortalama UCLA‑GAS skoru 42,88 ± 6,20 (min 25, maks 62) saptanmıştır. Asistanlık sırasında uzmanlık eğitim programı içerisinde bölüm tarafından yapılandırılmış bir yaşlı sağlığı eğitimi almadığını belirten kişiler, eğitim alan kişilere göre daha yüksek UCLA toplam puanı almış olup bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0,007). SONUÇ: Tam zamanlı aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinde yaşlılara karşı nötral-hafif olumlu tutum saptanmıştır. UCLA-GA toplam puanını etkileyen tek değişken uzmanlık eğitimi sırasındaki yapılandırılmış bir yaşlı sağlığı eğitim programı olup olmamasıdır. Yaşlılara karşı tutumları etkileyen faktörler oldukça karmaşık ve çok boyutlu olup, ileri araştırmaların yapılması gereklidir.

AIM: The aim of this study; to investigate the attitudes of physicians who are full-time family medicine residents in Turkey towards the elderly and to define the factors associated with these attitudes. MATERIALS AND METHODS: The universe of the research, whose design type is crosssectional- analytical, consists of family medicine residents who were receiving full-time residency training in Turkey as of December 2020, when the study was conducted. 387 people were included in the study. The data collection form of the study, in which the online questionnaire method was used, included the University of California at Los Angeles Geriatrics Attitudes Scale (UCLA-GAS) sociodemographic information, information about geriatric education in medical school and during residency, questions about elderly family members, and questions about dealing with the health of the elderly. Study consent was obtained with the written consent given in front of the text of the questionnaire. Statistical Package for the Social Sciences 20 package program was used to evaluate the data obtained from the study. In the testing of two-sided hypothesis, p<0,05 was considered sufficient for statistical significance. RESULTS: A total of 386 full-time family medicine residents, 72% (n=278) female, 27.5% (n=106) male, and 0.5% (n=2) who did not want to state their gender, participated in our study. 69.7% (n=269) of the participants were between the ages of 20-29, and 30.3% (n=117) were aged 30 and over. 68.9% (n=266) of the residents work in a university hospital and 31.1% (n=120) in a training and research hospital. The mean total working time was 4.15±2.86 years, and the mean time spent in residency was 22.6±11.2 months. The mean UCLA‑GAS score was 42.88 ± 6.20 (min 25, max 62). People who stated that they did not receive an elderly health education structured by the department within the residency training program during their residency received a higher UCLA total score than those who received the training, and this difference was found to be statistically significant (p=0.007). CONCLUSION: Neutral-mild positive attitudes towards the elderly were determined among full-time family medicine residents. The only variable that affects the UCLA-GA total score is whether there is a structured elderly health education program during residency training. The 7 factors affecting attitudes towards the elderly are quite complex and multidimensional, and further research is required.